Bệnh Marek là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở gà có tốc độ lây lan nhanh, nguy cơ gây chết cả đàn nuôi nếu bà con không kịp thời phát hiện và xử lý. Do vậy trong bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp kiến thức đầy đủ liên quan đến bệnh Marek ở gà bao gồm: nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, hướng dẫn phòng và điều trị. Bà con hãy cùng Trại gà chọi tham khảo nhé.
Nội Dung
Tác nhân gây bệnh Marek ở gà
Bệnh Marek là bệnh truyền nhiễm có tác nhân gây bệnh là virus nhóm herpes ở gà. Virus này có khả năng lây nhiễm cao, khi xâm nhập vào cơ thể gà gây tăng sinh tế bào lympho, hình thành u ở da, cơ, các cơ quan nội tạng và tổ chức thần kinh ngoại biên. Kết quả khiến gà xuất hiện các triệu chứng rối loạn vận động, bại liệt dẫn đến chết hàng loạt.
Hiện nay có 3 chủng virus herpes tồn tại nhưng chỉ có 1 chủng gây bệnh Marek ở gà như sau:
- Chủng Serotype 1: chủng virus có độc lực cao, tạo khối u nhanh, có khả năng biến đổi và gây bệnh Marek ở gà.
- Chủng Serotype 2: chủng virus tồn tại ngoài tự nhiên, không tạo khối u.
- Chủng Serotype 3: chủng virus có độc lực thấp, không gây bệnh, thường được sử dụng làm vắc xin ngừa bệnh Marek.
Virus herpes gây bệnh Marek trên gà có tốc độ lây bệnh nhanh, tỷ lệ nhiễm bệnh trong đàn từ 10 – 60%, tỷ lệ chết có thể lên tới 80 – 100% con nhiễm bệnh. Khi xâm nhập vào gà virus Marek tồn tại trong các nang lông, sau đó tấn công vào các bộ phận khác trên cơ thể.
Có 2 con đường lây truyền bệnh Marek ở gà là trực tiếp và gián tiếp. Gà nhiễm bệnh Marek là nguồn lây trực tiếp với gà khỏe qua đường hô hấp. Ngoài ra virus herpes gây bệnh còn tồn tại và lây truyền qua thức ăn, nước uống, các dụng cụ chăn nuôi,… Ở ngoài cơ thể gà, virus gây bệnh Marek có thể tồn tại nhiều tháng ở môi trường bình thường nên rất khó dập dịch hoàn toàn nếu bà con không vệ sinh và khử trùng tốt.
Nhận biết dấu hiệu bệnh Marek ở gà
Gà nhiễm bệnh Marek khá dễ nhận biết qua triệu chứng bên ngoài, gồm 2 thể bệnh cấp và mãn tính như sau:
Dấu hiệu ở thể cấp tính
Gà nhiễm bệnh Marek ở thể cấp tính thường có ít triệu chứng điển hình, khó phát hiện, thường gặp ở gà từ 4 – 8 tuần tuổi.
- Gà bỏ ăn, ăn ít.
- Đi ỉa phân lỏng.
- Gà đẻ ít hoặc không đẻ.
- Gà đi lại khó khăn, ít vận động, hay đứng hoặc nằm cù rù hành đám.
- Sã một bên cánh do viêm dây thần kinh vận động.
- Bại liệt.
Bệnh Marek ở gà thể cấp tính có thể khiến gà chết đột ngột, số lượng lớn liên tục trong đàn nếu bà con không kịp thời xử lý.
Dấu hiệu ở thể mãn tính
Bệnh Marek thể mãn tính chia thành 2 thể nhỏ với dấu hiệu bệnh đặc trưng khác nhau bao gồm:
- Marek mãn tính thể thần kinh: khi virus herpes tấn công chủ yếu vào hệ thần kinh, gây các dấu hiệu đi lại khó khăn, từ liệt nhẹ đến bại liệt toàn thân, cánh gà bị xệ một hoặc cả hai bên, đuôi rủ xuống hoặc lệch một bên.
- Marek mãn tính thể viêm mắt: ở thể này gà bệnh có triệu chứng ở mắt rất rõ ràng, ban đầu là viêm mắt nhẹ khiến gà chảy nước mắt trong, mẫn cảm với ánh sáng. Khi bệnh nặng hơn mắt gà chuyển sang tình trạng viêm màng tiếp hợp, viêm mống mắt. Bà con sẽ thấy ở khóe mắt gà có nhiều mủ trắng, khả năng nhìn kém, khó mổ thức ăn, mù lòa,…
Nhìn chung bệnh Marek ở gà biểu hiện khá rõ ràng qua các dấu hiệu bên ngoài, tuy nhiên dễ nhầm lẫn với bệnh lý khác. Để chẩn đoán nhanh và chính xác thì bà con nên kết hợp phân tích bệnh tích ở gà bệnh.
Phân tích bệnh tích bệnh Marek ở gà
Gà chết do bệnh Marek thường có xác gầy mòn, khi chết hai chân đưa ngược hướng do u cơ cản trở. Bà con có thể phân tích bệnh tích trên gà nghi nhiễm Marek đã chết hoặc còn sống như sau:
- Gà nhiễm bệnh Marek thể cấp tính, kiểm tra u ở da và các cơ quan nội tạng
Da gà thường khá sần sùi, có u bên trong khiến da dày lên từng cục, lỗ chân lông to.
Xuất hiện nhiều u ở nội tạng như gan, lách, phổi, thận, dịch hoàn, buồng trứng,…
- Gà nhiễm bệnh Marek thể mãn tính, kiểm tra u ở các dây thần kinh ngoại vi
Đặc trưng ở bệnh Marek trên gà thể mãn tính là virus tấn công gây viêm tăng sinh, xuất hiện u ở các dây thần kinh ngoại vi như hông, cánh. Bà con kiểm tra thấy khu vực dây thần kinh hông, cánh bị sưng to gấp 4 – 5 lần bình thường, có thể kèm theo phù thũng.
Ngoài ra gà nhiễm bệnh còn có các bệnh tích khác như: mắt mù, con ngươi biến dạng, teo cơ,…
Hướng dẫn phòng ngừa và điều trị bệnh Marek ở gà
Bệnh Marek ở gà hiện chưa có thuốc đặc trị, do đó phòng bệnh chủ động khi đàn gà khỏe mạnh là cách tốt nhất.
Biện pháp phòng bệnh Marek hiệu quả
Gà 1 ngày tuổi nên được tiêm vắc xin phòng bệnh Marek để có sức đề kháng, sau đó tiêm nhắc lại theo khuyến cáo. Ngoài ra bà con cần thực hiện tốt các biện pháp quản lý phòng bệnh như sau:
- Đảm bảo mật độ nuôi hợp lý.
- Quản lý tốt đàn gà, kiểm tra kỹ đàn gà khi nhập mới.
- Thực hiện vệ sinh chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi, an toàn sinh học đúng tiêu chuẩn.
- Phun thuốc khử trùng, tiêu độc cho chuồng trại định kỳ 1 tuần/lần (Bencid 200 hoặc Iodine 10%).
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là Vitamin, khoáng chất, nước điện giải tăng sức đề kháng cho gà.
Điều trị khi gà bị bệnh Marek
Bà con cần thực hiện nhanh chóng các biện pháp cách ly đàn gà mắc bệnh ngay khi gà có dấu hiệu nghi nhiễm Marek. Kể cả những con gà khỏe trong đàn chưa có dấu hiệu nhưng vẫn có thể đã nhiễm virus, cần tách riêng để theo dõi và điều trị.
- Cho gà ăn thực ăn dễ tiêu hóa.
- Bổ sung thêm Vitamin C15, Gluco K+C và các thuốc tăng sức đề kháng khác.
- Vệ sinh tiêu độc chuồng nuôi và chuồng cách ly ngay lập tức khi phát hiện đàn bệnh, sau đó duy trì 1 – 2 lần/tuần kéo dài ít nhất 4 tháng.
- Vệ sinh khử trùng sạch sẽ dụng cụ nuôi nhốt, không sử dụng ngay cho đàn gà khỏe mạnh.
- Không nhập ngay gà giống về nuôi khi chưa xử lý tốt đàn gà bị bệnh.
Các biện pháp điều trị cách ly trên không thể chữa khỏi hoàn toàn cho gà mắc bệnh Marek nhưng sẽ tăng tỷ lệ sống sót, hạn chế số lượng gà nhiễm bệnh giúp giảm thiệt hại.
Trên đây là toàn bộ kiến thức về bệnh Marek ở gà mà Trại gà chọi tổng hợp. Hy vọng sẽ giúp bà con có thêm kiến thức phòng ngừa, giải quyết hiệu quả khi không may đàn gà mắc phải bệnh Marek.
